Một trong những băn khoăn lớn nhất khi thành lập doanh nghiệp là các nghĩa vụ về thuế. Theo quy định hiện hành, doanh nghiệp mới thành lập sẽ được hưởng ưu đãi miễn lệ phí môn bài (hay còn gọi là thuế môn bài). Tuy nhiên, quy định miễn cụ thể ra sao? Doanh nghiệp có cần nộp tờ khai không? Thời gian miễn là bao lâu?

1. Thuế môn bài (lệ phí môn bài) là gì?

Chắc hẳn khi mới tìm hiểu về thành lập doanh nghiệp, bạn thường nghe đến khái niệm "thuế môn bài". Tuy nhiên, đây là tên gọi cũ đã được sử dụng phổ biến trước đây. Kể từ khi Luật Phí và Lệ phí 2015 có hiệu lực (từ ngày 01/01/2017), tên gọi pháp lý chính xác cho khoản nộp này là "lệ phí môn bài".

Sự thay đổi này nhằm làm rõ bản chất của khoản tiền nộp: đây là một khoản lệ phí mà doanh nghiệp nộp để được phép kinh doanh, không phải là một loại thuế đánh trên doanh thu hay lợi nhuận.

Hiểu một cách đơn giản, lệ phí môn bài là khoản tiền mà doanh nghiệp (hoặc hộ kinh doanh) phải nộp định kỳ hàng năm cho cơ quan thuế để duy trì hoạt động kinh doanh của mình. Khoản phí này được thu dựa trên mức vốn điều lệ mà doanh nghiệp đã đăng ký trên Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (hoặc doanh thu đối với hộ kinh doanh), không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh lời hay lỗ.

2. Doanh nghiệp được miễn phí môn bài khi mới thành lập

Theo quy định, các đối tượng sau đây sẽ được hưởng ưu đãi miễn lệ phí môn bài:

2.1 Doanh nghiệp mới thành lập (tổ chức)

Đây chính là đối tượng mục tiêu chính của chính sách. Cụ thể, tại Khoản 8, Điều 1 Nghị định 22/2020/NĐ-CP (sửa đổi Điều 3 của Nghị định 139/2016/NĐ-CP) quy định rõ:

Miễn lệ phí môn bài trong năm đầu thành lập cho tổ chức thành lập mới (bao gồm cả doanh nghiệp nhỏ và vừa chuyển từ hộ kinh doanh lên).

"Năm đầu thành lập" được hiểu là năm mà doanh nghiệp được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (GCNĐKDN) lần đầu.

Ví dụ: Nếu doanh nghiệp của bạn được cấp GCNĐKDN lần đầu vào bất kỳ ngày nào trong năm 2025 (kể cả ngày 01/01 hay ngày 31/12), doanh nghiệp của bạn sẽ được miễn toàn bộ lệ phí môn bài cho cả năm 2025.

2.2 Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh mới ra kinh doanh

Chính sách ưu đãi này không chỉ áp dụng cho các tổ chức, công ty. Những cá nhân, hộ gia đình lần đầu tiên ra kinh doanh cũng được hưởng quyền lợi này.

Theo đó, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh lần đầu ra hoạt động sản xuất, kinh doanh cũng được miễn lệ phí môn bài trong năm đầu hoạt động.

2.3 Chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh

Trong thời gian tổ chức (doanh nghiệp) đang được hưởng ưu đãi miễn lệ phí môn bài (tức là trong năm đầu thành lập), nếu doanh nghiệp đó thành lập thêm chi nhánh, văn phòng đại diện, hoặc địa điểm kinh doanh thì các đơn vị phụ thuộc này cũng được miễn lệ phí môn bài trong năm đó.

Ví dụ: Công ty A thành lập ngày 15/03/2025. Công ty A được miễn lệ phí môn bài năm 2025. Đến ngày 01/09/2025, Công ty A mở thêm 1 chi nhánh tại tỉnh khác. Chi nhánh này cũng sẽ được miễn lệ phí môn bài cho năm 2025.

Do đó, doanh nghiệp mới thành lập và các chi nhánh mở thêm của doanh nghiệp trong cùng năm đó được miễn thuế môn bài.

3. Mức Đóng Lệ Phí Môn Bài Doanh Nghiệp Phải Nộp (Từ Năm Thứ Hai)

Sau khi hết thời gian hưởng ưu đãi miễn lệ phí môn bài (tức là hết năm đầu tiên thành lập), doanh nghiệp sẽ bắt đầu thực hiện nghĩa vụ đóng lệ phí môn bài từ năm thứ hai trở đi. 

Việc nắm rõ mức đóng giúp doanh nghiệp chủ động dự trù chi phí hoạt động hàng năm.Mức đóng lệ phí môn bài được xác định dựa trên vốn điều lệ mà doanh nghiệp đã đăng ký trên Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (hoặc vốn đầu tư đối với tổ chức nước ngoài).

Bạn có thể tham khảo bảng mức đóng chi tiết dưới đây:

Lưu ý:

• Quy định về việc nộp 50% mức phí (nếu thành lập từ ngày 01/07 - tức 6 tháng cuối năm) chỉ áp dụng cho các trường hợp không được miễn lệ phí.
• Đối với doanh nghiệp mới thành lập, bạn đã được miễn 100% cho cả năm đầu tiên, bất kể bạn thành lập vào tháng 1 hay tháng 12. Từ năm thứ hai, bạn sẽ nộp 100% mức phí theo bậc tương ứng.

4. Câu hỏi thường gặp (FAQ) về miễn thuế môn bài

Dưới đây là một số tình huống và câu hỏi phổ biến mà các doanh nghiệp mới thành lập thường gặp phải liên quan đến chính sách miễn lệ phí môn bài.

4.1 Thành lập doanh nghiệp vào tháng 12 thì được miễn năm đó hay năm sau?

Doanh nghiệp sẽ được miễn lệ phí môn bài cho chính năm đó (tức là năm được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp).

Theo quy định, doanh nghiệp được miễn lệ phí môn bài trong "năm đầu thành lập". Năm này được tính là năm dương lịch mà doanh nghiệp được cấp đăng ký lần đầu.

Ví dụ: Bạn thành lập công ty và được cấp giấy phép vào ngày 20/12/2025. Bạn sẽ được miễn lệ phí môn bài cho cả năm 2025. Bắt đầu từ ngày 01/01/2026, bạn sẽ có nghĩa vụ nộp lệ phí môn bài cho năm 2026 (hạn nộp tờ khai và đóng tiền là 30/01/2026).

4.2 Doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có được miễn không?

Có, nhưng chỉ khi doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh trọn vẹn một năm dương lịch (tức là tạm ngừng từ ngày 01/01 đến hết ngày 31/12 của năm đó).

Bạn cần phân biệt rõ hai trường hợp:

• Miễn do mới thành lập (năm đầu): Bạn được miễn tự động mà không cần điều kiện gì thêm.
• Miễn do tạm ngừng kinh doanh (từ năm thứ hai trở đi): Bạn chỉ được miễn nếu làm thủ tục tạm ngừng kinh doanh trước thời hạn nộp lệ phí môn bài (30/01) và tạm ngừng trọn vẹn cả năm đó. Nếu bạn kinh doanh 1 ngày rồi mới tạm ngừng, hoặc tạm ngừng không trọn năm, bạn vẫn phải nộp lệ phí cho cả năm.

4.3 Nếu tôi không biết và lỡ nộp tiền lệ phí môn bài cho năm đầu thì có lấy lại được không?

Có. Trong trường hợp này, khoản tiền bạn đã nộp sẽ được cơ quan thuế ghi nhận là một khoản nộp thừa.

Doanh nghiệp của bạn có hai phương án xử lý khoản nộp thừa này:

• Bù trừ: Làm thủ tục bù trừ khoản tiền này vào nghĩa vụ thuế khác (ví dụ: thuế TNDN, thuế GTGT) hoặc bù trừ cho nghĩa vụ lệ phí môn bài của năm sau.
• Hoàn thuế: Làm thủ tục đề nghị hoàn thuế để nhận lại khoản tiền đã nộp thừa.

Trên đây là những quy định quý khách cần biết về thuế môn bài và việc doanh nghiệp mới được miễn loại lệ phí này trong năm đầu thành lập. Hy vọng thông tin do Dịch vụ chứng thực chữ ký số công cộng ECA cung cấp sẽ hữu ích đối với quý khách.

Nếu quý khách là doanh nghiệp mới, đang cần tìm kiếm một giải pháp chữ ký số cho các hoạt động ký hợp đồng điện tử, khai báo cổng dịch vụ công, xin vui lòng liên hệ ECA để được tư vấn theo hotline:

• Miền Bắc: 1900.4767
• Miền Nam: 1900.4768

Mạnh Hùng